Kleuren-theorie bij het ontwerpen
Introductie
De juiste kleuren gebruiken is een belangrijk onderdeel van ontwerpen. Juist kleurgebruik kan een gevoel overbrengen en indruk maken bij het publiek. Van verkeerd kleurgebruik kan het publiek in de war raken. Daardoor wordt het ontwerp vaak niet volledig begrepen. Maar hoe worden de juiste kleuren in een ontwerp gebruikt? In dit artikel probeer ik handvatten te geven om de kleuren-theorie beter te begrijpen en eventueel toepassen in uw werk.
Betekenis van kleuren
De betekenis van kleuren is niet hetzelfde in elke cultuur. Westerse landen hebben hele andere associaties met kleuren dan oosterse landen.
Groen
We beginnen met de kleur groen. De kleur groen geeft bij veel mensen het gevoel van veiligheid. Ook wordt de kleur vaak geassocieerd met biologisch en ecologisch. Groen is een felle kleur en is daarom ook energiek. Om deze redenen wordt groen in de design wereld vaak gebruikt bij bedrijven die geassocieerd willen worden met biologische en ecologische producten. Bedrijven als ‘Holland and Barrett’ gebruiken veel groen in hun logo en de producten die ze verkopen. Groen is een kleur die visueel makkelijk verwerkt kan worden in ontwerpen.
Rood
Rood is een interessante kleur en heeft de meest emotionele lading van alle kleuren. Rood is een kleur van tegenstellingen en wordt geassocieerd met passie, liefde en opwinding maar ook met gevaar en urgentie. Deze kleur wordt vaak gebruikt bij uitverkoop artikelen, omdat het een gevoel van schaarste en urgentie op kan roepen waardoor mensen impulsiever producten kopen. In een ontwerp is rood vaak een accentkleur aangezien te veel rood in een ontwerp te overweldigend kan zijn. Lichtere rode tinten zijn energiek en kunnen gebruikt worden voor bijvoorbeeld uitverkoop, donkerdere rode tinten zijn elegant. Veel logo’s van bekende bedrijven zijn rood aangezien rood een goede kleur is om aandacht te trekken, bedrijven met rode logo’s zijn bijvoorbeeld Coca cola en Netflix.
Geel
De volgende kleur is geel. Deze kleur wordt vaak geassocieerd met de zomer, vriendelijkheid, een nieuw begin, creativiteit en vertrouwen. Het is een opvallende kleur en roept dus veel positieve gevoelens op bij mensen. Wel is het een visueel lastige kleur om te verwerken en is beter om met mate te gebruiken in ontwerpen. De kleur geel wordt bij ontwerpen vaak gebruikt om de spontaniteit te verhogen. Geel wordt vaak gebruikt in de combinatie met rood, deze twee kleuren verhogen de kans op impulsaankopen. In logo’s wordt deze kleur gebruikt om vriendelijkheid, creativiteit en vertrouwen te benadrukken. Eenvoud zelf maakt ook gebruik van de kleur geel. Wanneer je geel in logo’s wilt verwerken of in een huisstijl is het belangrijk een goede contrastkleur tegenover geel te zetten, geel is een van de helderste kleuren die er zijn. Eenvoud zelf gebruikt zwart en geel als contrastkleuren.
Oranje
Oranje is een mix van rood en geel en de gevoelens die het oproept zijn dan ook vreugde, vriendelijkheid, energiek, jeugdig en creativiteit. Oranje is een krachtige kleur die opvalt in ontwerpen en wordt om die reden vaak gebruikt als accentkleur voor bijvoorbeeld knoppen. Te veel gebruik van oranje kan een speels effect geven en zelfs als kinderlijk worden gezien. Daarom is het belangrijk om de kleur met mate te gebruiken wanneer je niet dit effect wilt overbrengen. Oranje wordt vaak gebruikt in energieke logo’s zo ook als die van Nickelodeon.
Blauw
Blauw is het tegenovergestelde van oranje en roept het gevoel op van rust, betrouwbaarheid en volwassenheid. Deze kleur kan ook een gevoel van afstandelijkheid oproepen. Lichtblauw is een iets vriendelijkere variant van blauw, terwijl donkerblauw juist kracht uitstraalt. De kleur blauw wordt vaak gebruikt bij de overheid en banken omdat het betrouwbaarheid en volwassenheid uitstraalt. De kleur blauw aan een website toevoegen kan dus volwassen en serieus overkomen. Een leuk feitje is dat blauw wereldwijd als de meest favoriete kleur is gekozen.
Paars
Paars is een kleur die geassocieerd wordt met rijkdom, creativiteit en ook spiritualiteit. Paars stimuleert het bewustzijn bij mensen. Omdat paars geassocieerd wordt met rijkdom kan het goed verwerkt worden in ontwerpen die luxe uitstralen en kwaliteit. Wanneer er teveel paars wordt gebruikt op bijvoorbeeld websites kan het de gebruikers stimuleren om langer na te denken over hun aankopen. Paarse logo’s zijn relatief zeldzaam en wordt geassocieerd met mysterie en exclusiviteit. Ook gebruiken sommige bedrijven paars omdat het een vrij zeldzame kleur is voor een logo en daarom opvalt. Een voorbeeld van een bedrijf met een paars logo is Hallmark.
Zwart
Zwart behoort eigenlijk niet tot het kleurenspectrum maar wordt wel vaak gebruikt in design. Zwart wordt vaak geassocieerd met kracht, elegantie en luxe. Zwart wordt natuurlijk vaak gebruikt voor text in een ontwerp maar kan als achtergrond van een ontwerp krachtig en stoer overkomen. Een zwart logo is tijdloos en zelfverzekerd. Een zwart-wit logo wordt vaak gebruikt in de retail zoals het logo van Chanel. Zwart is erg veelzijdig en een goede tegenhanger voor veel kleuren.
Wit
Wit behoort net als zwart niet thuis in het kleurenspectrum. Wit wordt geassocieerd met puurheid, schoon, en simpelheid. Deze kleur wordt vaak gebruikt in de gezondheidszorg aangezien het geassocieerd wordt met schoon. In ontwerpen wordt wit vaak gebruikt om een minimalistische uitstraling te geven aan een ontwerp. Ook wordt wit vaak gebruikt om andere elementen als afbeeldingen uit een ontwerp te laten springen. Het geeft een ontwerp een frisse en verzorgde uitstraling.
Nu je meer weet over kleuren theorieën in het algemeen, kan je dit toepassen in jouw eigen werk of het dagelijks leven. Dus ga de wijde wereld in en sta vaker stil bij waarom bedrijven bepaalde kleuren gebruiken of mensen individueel een voorkeur hebben voor een bepaalde kleur. In het volgende artikel uit deze reeks geven we antwoord op de vraag: ‘hoe kan je het best kleuren combineren en deze kan toepassen binnen webdesign?’
Mocht je nu al aan de slag willen met een nieuwe website of een facelift van je huidige website, neem contact met ons op!
Geschreven door Claire Snoeij